maandag 11 maart 2013

De opkomst van de mondharmonica in Baarn

Tegenwoordig hebben verenigingen het moeilijk. De jeugd van tegenwoordig (oef ik klink ineens heel oud) heeft zoveel afleiding, dat het lid worden van een plaatselijke vereniging niet meer vanzelfsprekend is. Nu kiest de jeugd voor televisiekijken, computerspelletjes spelen enzovoort. Sporten en muziekmaken schiet er bij in.

De Eerste Baarnsche Mondaccordeon Vereniging De Eendacht
o.l.v. dirigent Johannes Antonius van Barneveld (1893-1966).

Dat was vroeger wel anders. Verenigingen bloeiden in de eerste 75 jaar van de vorige eeuw. Talloze sport- en muziekverenigingen schoten als paddenstoelen uit de grond. En van elke soort vereniging waren verschillende versies, want ook de verenigingen waren verzuild. Elk geloof had zijn eigen koor / voetbalvereniging / muziekvereninging / knutselclub.

De opkomst van de mondharmonica vond plaats rond 1925. Toen nog niet in Baarn, maar na 1925 waren er al mondharmonicaverenigingen uit de regio, bijvoorbeeld Amersfoort, die door de straten van Baarn marcheerden en de Baarnaars enthousiast maakten voor de mondharmoncamuziek. Korte tijd later ontstonden de eerste Baarnse mondharmonicavereningingen. De eerste vereninging was "De Eendracht"  opgericht op 22 augustus 1928. Trots toonden ze op hun vaandel dat ze de 'Eerste Baarnsche Mondaccordenvereniging' waren, maar dat was hen nog maar net gelukt. Zes dagen later, op 28 augustus 1928, werd de volgende club al opgericht: Mondaccordeonvereniging Excelsior Baarn.

Mondaccordeon Vereniging Excelsior Baarn
o.l.v. dirigent Dirk Abraham Stor (*1889-1985).
In 1930 was er nog een vereniging, namelijk Mondharmonica Vereniging Ons Genoegen. Die vereniging moet tussen 1928 en 1930 opgericht zijn, want alledrie deze clubs deden in 1930 mee aan een concours dat georganiseerd was door Fanfare Concordia uit Baarn. Dat concours vond plaats op 24 juli 1930 op een terrein in het Noorderkwartier in Baarn, waar later de speeltuin te vinden was. U weet wel, aan de Israëlsstraat. De drie foto's bij dit stukje zijn allemaal op 24 juli genomen op het terrein in het Noorderkwartier.

Mondharmonicavereniging Ons Genoegen
o.l.v. dirigent Christiaan Theodorus Mooij (1902-1963).
In de jaren dertig, veertig en vijftig van de vorige eeuw had iedereen met een beetje muzikale aanleg standaard een mondharmonica in de zak. Op feestjes en partijtjes kwam het instrument te voorschijn.

Van bovengenoemde verenigingen hield Excelsior het het langst vol. Die club bestond tot midden jaren negentig van de vorige eeuw. Toen moest ook Excelsior de pijp aan Maarten geven. De bestaande leden werden ouder en de aanwas van nieuwe leden ontbrak. Ik ben zelf ook jarenlang lid geweest van Excelsior. Ik heb er zelfs de liefde van mijn leven gevonden, mijn echtgenote Anja, dochter van de penningmeester. Over die vereniging is mij dus veel bekend, maar ik ben benieuwd of er lezers zijn die meer informatie over 'De Eendracht' en 'Ons Genoegen' kunnen geven. Over die verenigingen weet ik bijna niets.


Vragen, opmerkingen of tips? Neem gerust contact op. Uiteraard kunt u groenegraf.nl ook volgen op  Facebook en Twitter