zondag 3 juni 2012

Schouwburgen in Baarn

Een schouwburg is van alle tijden. Ook Baarn heeft er in de loop der jaren verschillende gehad. In 1886 opende dhr. Veerman, destijds eigenaar van hôtel Velaars aan de Brink, een concertzaal achter zijn hotel. De ingang van die zaal lag aan de Brinkstraat, destijds nog "Brinksteeg" geheten.

Brinkstraat, gezien vanaf de Brink. Rechts hotel Velaars met daarachter de
ingang van de schouwburg.


Hôtel Velaars was gesitueerd op de plek waar we nu de Hema vinden op de Brink. Later werd het hotel omgedoopt in "Hotel Centraal (of Central)"  De concertzaal van Velaars was enorm, zeker voor Baarnse begrippen. Het was in die tijde de enige concert- en feestzaal die Baarn rijk was. Met een houten trap van ongeveer twee meter breed kreeg je toegang tot de zaal. En die zaal mocht er zijn. Het was een echte ouderwetse zaal met een prachtig plafond. Achter deze schouwburg lagen nog de paardenstallen voor de paarden van de bezoekers van het hotel met een grote plaats van klinkerstenen, afgezet met ijzeren hek en bomen.

Hotel Central aan de Brink. Links achter het hotel ziet u nog net de
ingang van de schouwburg

Het hotel en de schouwburg waren een grote trekpleister voor Baarn, maar niet voor de gewone man, want wie kon zich dat in die tijd veroorloven? De zaal zou 36 jaar lang in gebruik blijven, maar toen kwam er een abrupt einde aan het gebruikt van de zaal. In Nieuwe Tilburgse Courant  van 20 februari 1922 lezen we het volgende bericht:

De afgebrande concertzaal van Hôtel Central
"BAARN, 18 febr. Na afloop van gehouden bal-masqué ontstond hedennacht door tot nu toe onbekende óórzaak, omstreeks vier uur brand in de concertzaal van Hotel "Central" op de Brink te Baarn, eigenaar dhr. Olböter. In een oogwenk had het vuur het kararkter aangenomen van een vlammenzee, zoodanig in omvang, dat aan blusschen niet te denken viel. Onder commando van onder-brandmeester Van Leersum werd het vuur met 5 stralen op de waterleiding aangepakt. De concertzaal met meubilair als vleugel, piano, orgel, kleeding, ging totaal verloren, terwijl het geheele hotel bijzonder veel waterschade leed. Alles is verzekerd. De schade kon nog niet worden vastgesteld en is zeer groot."

Luchtfoto van de Brink met linksboven hotel Central en daarachter de
uitgebrande concertzaal
"Alles is verzekerd", zo is dus te lezen in het artikel. Maar "alles" blijkt in de praktijk een relatief begrip. Het hotel kreeg geen grote zak geld van de verzekering om de schouwburg weer te bouwen. Men moest zelfs 50.000 gulden lenen om de zaak weer op te bouwen. De directie van de N.V. Hotel Central stelde Burgemeester en Wethouders voor om garant te staan voor de betaling van de rente van de 6 procent  obligatielening die daarvoor afgesloten zou worden, maar de gemeenteraad verwerpt het verzoek. De financiering komt niet rond en ondertussen blijft het terrein met de ruïne zo liggen.

Eind 1926 is de maat vol. Omwoners en de gemeente Baarn hebben genoeg van de puinhopen aan de Brinkstraat. De eigenaar wordt gesommeerd om òf het perceel af te breken, òf het weer in een behoorlijke staat terug te brengen. Dit werkt, want begin 1927 is de boel opgeruimd, maar van plannen van een nieuwe schouwburg op deze plek wordt niets meer vernomen. Baarn zal het voorlopig moeten doen zonder concertzaal, of toch niet??

Wordt vervolgd.....


Vragen, opmerkingen of tips? Neem gerust contact op. Uiteraard kunt u groenegraf.nl ook volgen op Facebook en Twitter.