donderdag 17 december 2015

25 jaar Openbaar Slachthuis

Het Slachthuis te Baarn
Op 6 november 1947, bestond het Openbaar Slachthuis 25 jaar. Het slachthuis is inmiddels verdwenen, maar was te vinden aan de Ericastraat in Baarn. Aan het zilveren jubileum van deze gemeentelijke instelling is weinig of geen aandacht geschonken. In ons blad willen wij het echter niet ongemerkt voorbij laten gaan. Daarvoor is het grote gemeentegebouw in de uiterste Zuid-Oosthoek van ons dorp te algemeen bekend; daarvoor ook is er in de achter ons liggende kwarteeuw door leiding en personeel - vaak onder moeilijke omstandigheden - te plichtsgetrouw gewerkt in het belang van een goede voedselvoorziening der Baarnse ingezetenen.

Als we "Openbaar Slachthuis" zeggen, dan denken we aan twee namen, die hiermede ten nauwste zijn samengegroeid: Vermeulen en Soetens. Dat we de naam van de opzichterkeurmeester noemen vóór die van zijn. onmiddellijke chef, de directeur keuringsveearts, de heer Ch. F. P. Soetens, zullen de meeste plaatsgenoten niet vreemd vinden, omdat de opzichterkeurmeester vanaf de oprichting ten nauwste met het Slachthuis verbonden is. Vanaf de eerste dag heeft de heer C. J. Vermeulen alle ,,up and downs" van deze gemeentelijke instelling meegemaakt en meebeleefd. Want, zoals algemeen bekend, is het Openbaar Slachthuis de meeste jaren van zijn bestaan een zorgenkind der gemeente geweest. Vanaf 1932 tot en met 1938 was het bedrijf niet rendabel, Dit kon ook haast niet, daar het te groots was opgezet, in de hoop dat ook Soest van het Baarnse Slachthuis gebruik zou gaan maken.
C.J. Vermeulen
In 1939 had de nieuwe directeur, de heer Soetens, wegen gevonden om het tekort te doen verdwijnen en in plaats daarvan voor het eerst een batig saldo mogelijk te maken. In Maart 1936 werd de heer Soetens directeur van het Openbaar Slachthuis. In 1937 bedroeg het tekort nog f 1275.-, in 1938 was dit gereduceerd tot f 327.- en het boekjaar over 1939 sloot met een batig saldo van f 1635.-. Ook in 1940 was er een batig saldo, dat in 1941 verdween vanwege de abnormale oorlogsomstandigheden. Dat kort voor de oorlog het Slachthuis rendabel werd, 't was te danken aan de belangrijke initiatieven van de leiding: 1e. het gedeeltelijk in gebruik laten nemen van het Slachthuis door een grossiersfirma uit Barneveld, die op het Slachthuis reeds in 1937 4300 varkens liet slachten en 2e. aan het feit, dat in 1939 Baarn tot z.g. ,eerste kantoor van buitenlands vlees" werd verklaard. Hierdoor werd het mogelijk grote inrichtingen van uit Baarn van buitenlands vlees te voorzien. Slachthuis bracht dit financiële voordelen, daar voor keurloon 4 cent per kg berekend mocht worden. De oorlog werd oorzaak dat het Openbaar Slachthuis opnieuw met tekorten kwam te zitten. Begrijpelijk. De bezetter zorgde er wel voor dat er vooral de laatste oorlogsjaren maar weinig slachtvee op het abattoir verscheen.      
Van die bezetter heeft het Openbaar Slachthuis ook last genoeg ondervonden, vooral toen het gebouw in letterlijke zin bezet werd. Slachthuis en koelhuis zijn geruime tijd gevorderd geweest door Duitse militairen, die er hun worstmakerij onderbrachten, terwijl de hallen in bezit waren genomen om er kookketels en militaire voorwerpen in onder te brengen.         
In 1943 werden de werkzaamheden van de keurmeester sterk uitgebreid vanwege de invoering van de verplichte keuring in de buitengemeenten, waardoor Bunschoten en Eemnes werkterrein van de heer Vermeulen werden. Hoewel het al weer meer dan 2 1/2 jaar geleden is dat de laatste Duitser op het abattoir vertoefde, zijn de werkzaamheden nog niet zo in omvang toegenomen dat het bedrijf rendabel is geworden. Er wordt nog veel te weinig slachtvee aangevoerd en daartegenover staat dat ook deze Gemeenlelijke instelling te lijden heeft onder 'de heersende duurte. Het voor 1947 geraamde tekort is dan ook tamelijk groot. Toch is er juist de laatste maanden een lichtpuntje aan het donkere firmament verschenen.       

Op 3 september 1947 werden de 3 eerste koeien van het grossiersbedrijf Wellink uit Barneveld geslacht. Zo werd er weer begonnen met het ingebruik nemen van het abattoir in Baarn. In October werden reeds 75 runderen geslacht. Alles wijst er op, dat deze grossiersfirma weer veel slachtvee zal aanvoeren, zodat de inkomsten van het bedrijf aanzienlijk zullen stijgen.
Bij de opening van het Openbaar Slachthuis was de veearts Daams tot directeur benoemd, De heer Daarna bekleedde deze functie tot in 1934.

Sinds de opening is de heer C. Veldhuijzen als slachthuisknecht in dienst de Gemeente. Hij mocht dus vorige week Donderdag (6 november 1947) zijn zilveren jubilea herdenken, dat niet gevierd is. Vanaf de begintijd tot Mei 1945 is ook de heer G. Ravenhorst nauw aan het Slachthuis verbonden geweest. Vanwege de politieke gezindheid van zijn Duitse vrouw is deze man in 1945 geschorst; ware hij gestaakt geworden, dan zou hij niet zo zwaar getroffen zijn als thans het geval is. Van vele zijden zijn herhaaldelijk pogingen in het werk gesteld hem weer in zijn oude werkkring te plaatsen. Echter zonder succes. Ware dit wel het geval geweest, dan zou dit zeker bevrediging geschonken hebben aan leiding en personeel van het Slachthuis en aan alle Baarnse slagers.
De moeilijkheden zijn - zoals uit bovenstaande regelen blijkt - het Baarnse Openbare Slachthuis in de eerste kwarteeuw van zijn bestaan niet gespaard gebleven.

Ch.F.P. Soetens
Tot 01-06-1963 heeft de heer Soetens (27 jaar) op het slachthuis gewerkt . Hij is op 28 juli 1966 overleden.
C.J.Vermeulen

Cornelis Johannes (Cees) Vermeulen is geboren op 30-06-1897 in Baarn, zoon van Joseph Vermeulen en Maria van Dummelen. Cees is overleden op 05-01-1983 in Baarn, 85 jaar oud. Hij is begraven in Baarn, Rooms Katholieke Kerkhof, Kerkstraat. Cees trouwde, 25 jaar oud, op 23-11-1922 in Rheden met Antonia Johanna (Toos) Schoonwater, 26 jaar oud. Toos is geboren op 12-06-1896 in Dieren, dochter van Antonius Jacobus Schoonwater en Maria Theodora Spronk. Toos is overleden op 14-01-1955 in Baarn, 58 jaar oud. Zij is begraven op 18-01-1955 in Baarn, Rooms Katholieke Kerkhof, Kerkstraat.
Leen Bakker


Geplaatst door L.J.A.Bakker 

http://ljabakker.magix.net/website


Vragen, opmerkingen of tips? Neem gerust contact op. Uiteraard kunt u groenegraf.nl ook volgen op Facebook en Twitter