zondag 26 mei 2013

Marinus Vethake, slachtoffer vliegtuigongeval

Marinus Vethake
(1897-1937)
Eigenlijk was ik op zoek naar gegevens over Theodoor Philip Vethake (1864-1944), sigarenhandelaar en makelaar te Baarn. Zijn naam komt voor in vele advertenties in oude kranten en hij liet een aantal prachtige plattegronden van Baarn drukken. Bij mijn zoektocht baar gegevens over Theodoor stuitte ik echter op één van Theodoor's zoons, Marinus Vethake.

Al twee keer eerder schreef ik over Baarnse luchtvaartpioniers. Eerder schreef ik over Gijsbert van Zadelhoff en Gerrit Geijssendorpher. Hoewel beide heren als helden van het eerste uur beschouwd kunnen worden verongelukten ze beiden door een vliegtuigcrash. Ook Marinus Vethake behaalde grote faam als luchtvaartpionier, maar ook hij moest zijn werk met de dood bekopen.


Marinus Vethake.
Marinus werd geboren op 26 april 1897 in Baarn. Hij ving zijn loopbaan bij de Koninklijke Marine in november 1922 aan als 25-jarige adelborst bij de marine-reserve. In 1923 werd hij benoemd tot officier-vlieger 3e klasse. In oktoober 1924 werd hij bevorderd tot officier-vlieger 2e klasse en in mei 1934 tot officier-vlieger 1e klasse. In 1929 nam hij deel aan een vlucht van enige Dorniers (vliegboten, vliegtuigen die op water kunnen landen) naar Nederlands-Indië. Na deze vlucht werd hij geridderd in de orde van Oranje-Nassau.

Zilveren penning voor
Marinus Vethake voor zijn
vlucht in 1929.




Op 12 oktober 1937 vloog Marinus Vethake een Fokker T.IV (T13) aan de noordkust bij Java. Het vliegtuig was onderweg van Priok naar Soerabaja. Door slecht zicht was het onmogelijk om het Westgat van Soerabaja binnen te lopen, dus moest het toestel een noodlanding maken bij Tjandoeng Awarawar.

Het verongelukte vliegtuig, de Fokker T.IV (T13).

Het verwrongen wrak.
Door onbekende oorzaak is het toestel loodrecht in zee gestort en kwam onderste boven op het water te drijven. Aan boord waren vier inzittenden: Kap. Luit. ter zee H.G. de Bruyne, officier van de Marine-Stoomvaartdienst H. Uurbanus, sergeant-vlieger P. Spronk, korporaal-telegrafist F.H. Plevier, militie-matrozen P.J.S. de Groot en G.J. Zuiderhoudt, korporaal-vliegtuigmakers G.J. Rutte en A.A. Goedhart en onze piloot, Marinus Vethake, eerste officier vlieger. Alle negen inzittenden kwamen bij het ongeluk om het leven.

De begrafenis van De Bruyne en Vethake.
Zeven lichamen werden kort na de ramp geborgen. Naar de lichamen van De Bruyne en Vethake moest langer gezocht worden. Hierdoor was de begrafenisplechtigheid van deze mannen ook later dan van de eerste zeven. Op 16 oktober werden de lichamen van De Bruyne en Vethake begraven in Soerabaja. In verschillende kranten wordt daaraan uitgebreid aandacht besteed. Men schreef:

"De kisten waren gedekt met de Nederlandsche vlag, waarop degens, dienstkruizen, ridderordenen en steken van de overledenen. Aan weerszijden van de baar was het vuurpeloton in twee gelederen opgesteld, dat het eerste salvo met vijftig geweren gaf. Daarna werden de kisten naar het massagraf gedragen, waar de slippendragers de vlaggen wegnamen. Nadat de pastoor het graf van wijlen Vethake had gewijd, trad de marinecommandant naar voren. Spreker begon met te zeggen, H.M. de Koningin den wensch te kennen had gegeven hare deelneming te betuigen aan de nagelaten betrekkingen van allen, die met de T13 zijn omgekomen...."


De onthulling van het grafmonument van de omgekomen bemanningsleden.
De weduwe van Martinus Vethake kon het niet opbrengen aanwezig te zijn bij de begrafenis. De smart was te groot. Dhr. M. Meyer, vriend van de familie, was er in haar plaats en gaf een korte toespraak aan het graf.







Het grafmonument van de omgekomen bemanningsleden.




Vragen, opmerkingen of tips? Neem gerust contact op. Uiteraard kunt u groenegraf.nl ook volgen op  Facebook en Twitter